Η συζήτηση για την ελάφρυνση της αναλογιστικής μείωσης του 12% δημιούργησε προσδοκίες για την πλήρη κατάργηση του πέναλτι. Ωστόσο, η πρόταση που παρουσιάστηκε από το Υπουργείο Εργασίας δεν καταργεί το πέναλτι, αλλά προσφέρει ανάσες σε πολλούς επηρεαζόμενους. Ταυτόχρονα, διασφαλίζεται ότι η βιωσιμότητα του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων δεν διαταράσσεται, και δεν υπάρχει αύξηση εισφορών από αυτήν την πρόταση.
Συνοπτικά, η πρόταση εξαιρεί από την αναλογιστική μείωση τη βασική σύνταξη όσους έχουν συμπληρώσει 40 χρόνια εισφορών και επιβάλλει το 12% μόνο στη συμπληρωματική σύνταξη. Αυτή η πρόταση επηρεάζει θετικά έναν στους τέσσερις συνταξιούχους που έχουν συνταξιοδοτηθεί πρόωρα στα 63 και έχουν υποστεί το πέναλτι, δηλαδή εκείνους που έχουν συμπληρώσει το 70% της περιόδου ασφάλισης ή 30 χρόνια εισφορών.
Η θεσμοθετημένη σύνταξη αποτελείται από το βασικό μέρος και το συμπληρωματικό. Το βασικό μέρος είναι σταθερό κάθε χρόνο και ισχύει για όλους. Βάσει των πληροφοριών που δίνετε, το βασικό μέρος αναμένεται να αυξηθεί σε περίπου 500 ευρώ με τον νέο χρόνο, αντί για τα προηγούμενα 465,65 ευρώ.
Κατά βάση, η πρόταση ορίζει ότι το ποσό της πλήρους βασικής σύνταξης θα εξαιρείται από την αναλογιστική μείωση, παρόμοια με τον τρόπο που το αφορολόγητο εισόδημα λειτουργεί μέχρι ένα συγκεκριμένο ποσό και δεν υπόκειται σε φόρο εισοδήματος. Συνεπώς, το ποσοστό ελάφρυνσης που θα λάβουν εκείνοι που επηρεάζονται θα εξαρτηθεί κυρίως από το ύψος της συμπληρωματικής σύνταξης του καθενός. Ωστόσο, λόγω της αφορολόγητης βασικής σύνταξης που είναι η ίδια για όλους τους συνταξιούχους, το ποσό που θα επωφεληθούν θα είναι το ίδιο για όλους.
Για παράδειγμα, εάν η θεσμοθετημένη σύνταξη κάποιου είναι 1.000 ευρώ, που είναι περίπου και η μέση σύνταξη σήμερα, όπως μας αναφέρθηκε, και με δεδομένο ότι η βασική σύνταξη η οποία αναπροσαρμόζεται κάθε χρόνο θα φτάσει τα 500 ευρώ, τότε η αναλογιστική μείωση θα επιβληθεί στα άλλα 500 ευρώ. Έτσι, ενώ σήμερα κάποιος με θεσμοθετημένη σύνταξη 1.000 ευρώ, που αποχώρησε πρόωρα έχοντας υποστεί πέναλτι 12% και λάμβανε σύνταξη 880 ευρώ, με την πρόταση που παρουσιάστηκε χθες θα λαμβάνει πλέον 940 ευρώ, εφόσον πληροί τα κριτήρια των 40 χρόνων εισφορών, οπόταν η συνολική επιβάρυνση στη σύνταξη του θα περιοριστεί στο 6%.
Έτσι, ένας συνταξιούχος με σύνταξη 600 ευρώ θα δει το πέναλτι του 12% να μειώνεται στο 2%, και η σύνταξή του θα αυξηθεί από 528 ευρώ σε 588 ευρώ. Όσον αφορά έναν συνταξιούχο που είχε σύνταξη 1.500 ευρώ με πέναλτι 12% και η σύνταξή του μειώνεται στο 8%, θα δει τη σύνταξή του να αυξάνεται κατά 60 ευρώ, από 1.320 ευρώ σε 1.380 ευρώ.
Σε περιπτώσεις όπου κάποιος λαμβάνει μόνο τη βασική σύνταξη και δεν υφίσταται αναλογιστική μείωση, πρέπει να σημειώσουμε ότι αυτές οι περιπτώσεις είναι λίγες. Πιθανόν να στηρίζονται και από το σχέδιο χαμηλοσυνταξιούχων, και υπάρχει επίσης το ενδεχόμενο ότι η αύξηση των συντάξεων σε αυτές τις περιπτώσεις να καταστήσει τους δικαιούχους μη δικαιούχους της μικρής επιταγής.
Ο κοινωνικός διάλογος σχετικά με την πρόταση αυτή αναμένεται να προκαλέσει σημαντικές συζητήσεις, καθώς το κόστος της πρότασης είναι ένα σημαντικό ζήτημα. Οι πληροφορίες που αναφέρουν ένα κόστος κοντά στα 14 εκατομμύρια ευρώ ετησίως για τα πρώτα χρόνια εφαρμογής φαίνεται ότι θα είναι ένα κεντρικό στοιχείο των διαπραγματεύσεων.
